een oud chinees spreekwoord
Ik weet niet meer waar, of wanneer ik deze uitspraak hoorde, maar het is lang geleden en het werd “een oud Chinees spreekwoord” genoemd. Ik weet niet of dat zo is, maar het heeft wel hetzelfde effect als vele andere spreekwoorden: het plopt in me op bij onverwachte en toepasselijke momenten. Dit keer kwam het spreekwoord in me op toen een auto mij met 140 km/u voorbij raasde, toen ik las over de drukte op de stranden en over het feestje van een voetballer….
Toen de crisis net uitbrak, en Rutte zijn toespraak hield, schaarden we ons gezamenlijk achter het grote doel: de besmettingen met corona indammen, en zorgen dat ziekenhuizen en zorgpersoneel de toename van besmettingen aankunnen. Nederland toonde zich groots in de zorg voor elkaar. Nu de maatregelen versoepeld worden, verdwijnt het zicht op het grote en staan we weer klaar met al onze verdeelde meningen en eisen. Tja… Zolang nut en noodzaak niet gevoeld worden, kunnen we wegkijken van het grotere belang en onze eigen behoefte voorrang geven. Het is onderdeel van de menselijke natuur.
Juist daarom is het zo belangrijk om te zien waar wij die menselijke neiging wél overstijgen. Waar wij het grote kunnen doen als het nog klein is. En wat nu zo bijzonder is, om werkelijk te begrijpen wat dit Chinese spreekwoord inhoudt, hoeven we alleen maar te kijken naar de vitale beroepen.
Voel groot. Doe klein
In dagelijkse en terugkerende handelingen zoals elke 4 uur een ic-patiënt omdraaien, eindeloos de tafel van 7 oefenen, elke dag wc’s schrobben, voortdurend wijzen op afstand houden en beledigingen incasseren…. dat doen de mensen in vitale beroepen. Waarom? Omdat ze het grotere belang zien en uit liefde voor hun vak. Ze voelen groot. Zo groot, dat het hun eigen belang overstijgt en ze elke dag weer diezelfde inzet kunnen tonen en daarmee een enorme bijdrage leveren aan onze samenleving. En laten we wel wezen, het is verwonderlijk dat die mensen die dagelijks “het grote doen als het nog klein is”, niet de waardering krijgen die ze verdienen.
Het grote doen als het nog klein is, is eigenlijk de enige manier om werkelijk essentiële vraagstukken aan te pakken. En dan gaat het niet zozeer om directe invloed of een onmiddellijk effect, maar om een houding die bereid is om concreet consequenties te trekken in de dagelijkse praktijk. Als ik mijn plastic afval scheid, niet harder rijd dan 100 kilometer per uur, alleen Hollandse aardbeien koop, of anderhalve meter afstand houd, ervaar ik geen direct effect. Eerlijk gezegd vraagt het soms ook zelfbeheersing en discipline, want ik kan gemakkelijk denken “wat maakt het uit?’ en daar heel veel legitimering en bewijsvoering op loslaten… Maar ergens weet ik dat, hoe klein ook, het wel degelijk een bijdrage is.
Geen enkele moeder weet of ze een gelukkige volwassene aflevert, wanneer ze billen afveegt, naar bed brengt, boterhammen smeert of tranen droogt. Toch doet ze het. Uit liefde.
Wij weten niet of we de coronavirus de baas kunnen worden, of we de klimaatverandering tot stilstand kunnen brengen, de bijenpopulatie kunnen redden of de armoede in de wereld kunnen oplossen. Maar we kunnen, net als een moeder, handelen uit liefde. Voel groot, doe klein.
Doe het voor hen
We zitten met elkaar in hetzelfde schuitje: een crisis waar we met z’n allen doorheen moeten. We kunnen niet anders dan het grote doen als het nog klein is. En dat is niet via onze directe behoeftebevrediging of de weg van de minste weerstand. Dit gaat over grotere belangen. En als we iets kunnen leren van deze crisis, is dat de vitale beroepen dit spreekwoord iedere dag in de praktijk brengen: het lijkt zo klein wat ze doen, maar het is een enorme bijdrage. De zorgmedewerkers, de leraren, de schoonmakers, de agenten…., we hebben ze keihard nodig. Als je al niet weet waarvoor je het doet, doe het dan voor hen.
.
